مالکی در یکی از سخنرانیهای انتخاباتی خود در اظهار نظری قابلتوجه و تاریخی گفته بود “کاش ما نیز، مانند ایران، مرجعیت ولیفقیه داشتیم”.
“انتخابات مجلس عراق”، سرانجام و پس از هجمههای خبری بیسابقه از سوی رسانههای وابسته به غرب و برخی از کشورهای عربی برگزار شد.
جنگ رسانهای بیسابقه برای تضعیف ائتلاف دولت قانون
جریانات رسانهای، با تاکید بر چندپارگی هویتی موجود در عراق و همچنین بحرانهای نظامی-امنیتی این کشور طی 2 سال اخیر، تلاش گستردهای را در راستای تضعیف جبهه “نوریالمالکی” و همچنین بعید جلوه دادن پیروزی فهرست مورد حمایت او در انتخابات عراق، کلید زدند.
در این زمینه، “عبدالخالق عبدالله”، کارشناس امور استراتژیک، در گفتگو با شبکه “العربیه” گفته بود “این انتخابات، نقطه عطفی در تاریخ معاصر عراق و همچنین گذرگاهی مهم برای آرایش سیاسی نیروها در منطقه خواهد بود”.
به نظر میرسد، هدف این مهره امنیتی اماراتی-سعودی از تاکید بر بعد منطقهای انتخابات عراق، اشاره به حمایتهای دولت نوریالمالکی از نظام سوریه و “بشار اسد” است.
“امیر موسوی”، کارشناس استراتژیک نیز در این رابطه گفته است “پس از شکلگیری بحران سوریه و به دلیل روشنگریهای ایران، مواضع دولت مالکی در حمایت کامل از محور مقاومت و دولت سوریه بوده است و به نظرم یکی از اصلیترین دلایل عصبانیت عربستان از مالکی نیز همین امر است”.
چندی پیش، پایگاه خبری العربیه، وابسته به “آلسعود”، در گزارشی که بیشتر، به ابراز انزجار از سیاستهای ایران شبیه بود تا مطلبی خبری، تحت عنوان “مالکی و اسد، عوامل ایران در منطقه” نوشت “ایران با تمام قوا برای دور سوم نخستوزیری مالکی تلاش میکند، چراکه سیاستهای منطقهای این کشور تا حد زیادی به ماندگاری مالکی و اسد در قدرت وابسته است”.
به این ترتیب و در آستانه برگزاری انتخابات مجلس عراق که طی آن مردم این کشور 328 نماینده خود را برای انتخاب نخستوزیر برمیگزینند، رسانههای وابسته به جریان استعمار و همچنین پایگاههای استعمار در منطقه، هجمه بیسابقهای را در راستای جلوگیری از این پیشروی “محور مقاومت” در “خاورمیانه” آغاز کردند.
این رسانهها عمدتا تاکید داشتند “نوریالمالکی به دلیل حوادث الانبار و عدم حمایت از تروریستهای سوریه، هیچ رایی در میان جامعه اهل سنت عراق نخواهد داشت و به این ترتیب، فهرست مورد نظر او قطعا نمیتواند آراء قابل ملاحظهای را در سطح ملی عراق کسب کند”.
تلاش برای مهندسی انتخابات عراق
اما این تنها تلاش رسانههای مخالف مالکی در راستای جهتدهی به فرآیند انتخبات عراق نبود؛ چرا کهاین رسانهها نه تنها دائما به مالکی و مردم عراق، یادآوری میکردند که رای بالایی ندارند، بلکه برای این مشکل، راهکار نیز ارائه میدادند! بهطوریکه تاکید ویژهای بر لزوم کسب رضایت مخالفین سیاسی مالکی در عراق، از سوی ائتلاف دولت قانون داشتند!
در همین زمینه، شبکه خبری “فرانس24 عربی”، تنها چند روز مانده به برگزاری انتخابات عراق، در گزارشی ویژه به بررسی صحنه سیاسی این کشور پرداخته و مدعی شد “همانگونه که پیشبینی میشد، نوریالمالکی، نخستوزیر فعلی عراق، به عنوان رهبر ائتلاف دولت قانون نخوهد توانست موفقیت چشمگیری را در انتخابات این کشور به دست بیاورد و این امر از هماکنون مشهود است”.
در این گزارش، به طرز قابل تاملی تاکید شده بود “مالکی چه بخواهد چه نخواهد ناچار است برای بقا در صحنه سیاسی عراق با مخالفان خود ائتلاف کند، امری که اصلا تمایلی به آن ندارد”.
در پایان این گزارش خبری که به نظر میرسید در حقیقت پیامی سیاسی به مالکی است آمده بود“نخستوزیر عراق باید در مقابل سنیهای عراق و همچنین کردها، از خود نرمش نشان دهد”.
البته این رسانهها در کنار تلاش برای تضعیف ائتلاف دولت قانون به رهبری نوریالمالکی، “ائتلاف ملی عراق” به رهبری “ایادعلاوی”(نخستوزیر پیشین عراق) را به عنوان گزینه اصلی جانشینی مالکی و پیروزی این انتخابات مطرح میکردند.
ایاد علاوی، چهره مورد حمایت عربستان در عراق
گفتنی است؛ طی انتخابات دور گذشته مجلس عراق، ایاد علاوی، توانسته بود با ایجاد اتحادی گسترده میان همه طیفهای سنی این کشور(ائتلاف العراقیه)، با فاصله کمی از ائتلاف دولت قانون پیشی گرفته و در ظاهر پیروز انتخابات شود.
البته به دلیل فاصله اندک اختلاف کرسیهای به دست آمده از سوی ائتلاف علاوی (تنها 2 کرسی بیشتر)، این ائتلاف نتوانست نقش جدی در تعیین نخستوزیری عراق داشته باشد و پس از انتصاب نوریالمالکی به سمت نخستوزیری، ائتلاف العراقیه دچار فروپاشی جدی شد به طوریهکه در این انتخابات، با سه انشعاب (ائتلافهای ملی، متحدون و عربیه) وارد انتخابات شدند.
مخالفان نوری مالکی
اما ائتلاهای سهگانه اهلسنت، تنها مخالفان جدی ائتلاف دولت قانون و شخص مالکی نبودند و در این انتخابات، متاسفانه صحنه سیاسی عراق شاهد چندپارگی جدی جریانهای شیعی نیز بود.
“عزیز جبر”، نویسنده روزنامه “العرب” در این زمینه و در آستانه برگزاری انتخبات عراق نوشته بود “اکنون چند دستگی بینظیری در میان شیعیان عراق رخ داده و این فرصتی جدی برای مخالفان نوریالمالکی برای حرکت به سمت نخستوزیری است”.
امیر موسوی نیز با اشاره به مخالفتهای گسترده برخی از شیعیان با ائتلاق دولت قانون گفت“متاسفانه بسیاری از رهبران شیعی از جمله جریان صدر و نمایندگان آنها، مواضع بسیار سختی در برابر آقای مالکی اتخاذ کردند و حتی رابطه او با ایران را هدف قرار دادند، به گونهای که نمایندگان جریان صدر شدیدتر از سنیهای الانبار موضعگیری کرده و شدیدترین اظهار نظرها را بر سر روابط آقای مالکی با ایران ایراد کردند”.
تهران- بغداد؛ اتحادی جدید در خاورمیانه
اما چرا، انتقاد از روابط مالکی با تهران فصل مشترک مخالفتهای اهل سنت، کردها و حتی برخی از جریانهای شیعی عراق نسبت به دولت بود؟
از زمان نخستوزیری مالکی در عراق، روابط این کشور با همسایه قدرتمندش، فصل جدیدی را آغاز کرد که از جمله نشانههای اولیه آن میتوان به باز شدن مرزهای دو کشور به روی زائران و از سر گرفته شدن روابط اقتصادی و تجاری و سیاسی تهران- بغداد اشاره کرد.
نوری مالکی در محضر رهبر معظم انقلاب
“محمود احمدینژاد”، رئیسجمهور سابق ایران، اولین رئیسجمهوری بود که از زمان انقلاب اسلامی به عراق سفر کرده و با مقامات سیاسی این کشور دیدار کرد.
در سال 1388 اولین پرواز زیارتی ایران به فرودگاه نجف اشرف انجام شد و این مسیر هوایی، درحال حاضر از سوی شرکتهای هواپیمایی هما و العراقیه به انتقال زائرین ایرانی میپردازد.
روابط اقتصادی ایران و عراق نیز با توسعه جدی مواجه شد به طوری که در سال 1387 رقم مبادلات تجاری میان دو کشور به 4 میلیارد دلار رسید و ایران بعد از ترکیه، به دومین صادرکننده کالا به عراق تبدیل شد.
به این ترتیب، خاورمیانه شاهد شکلگیری یکی از مهمترین اتحادهای استراتژیک، در تاریخ خود، میان “تهران” و “بغداد” بود.
اما این اتحاد چندان خوشایند سایر بازگیران منطقهای نبود، به طوریکه با تحریک، ساماندهی و حمایتهای مالی گسترده از عناصر وابسته به خود در خاک عراق، اولین انتخابات جاری عراق را (انتخابات پارلمانی سال 2010) به نقطه عطفی برای حذف جریان مالکی و جلوگیری از توسعه حوزه نفوذ ایران در عراق تبدیل کردند؛ تلاشی که در نهایت و با حمیات جریانات شیعی از ائتلاف دولت قانون شکست خورد.
انتخابات پارلمانی عراق؛ رفراندوم رابطه با ایران
تمامی این حوادث، موجب شد که مخالفان منطقهای ایران و محور مقاومت، که اکنون به معارضان جدی دولت مالکی نیز تبدیل شده بودند، تعارفهای سیاسی را کنار گذاشته و انتخابات پارلمانی 2014 عراق را، به محلی مناسب برای حمله به ایران تبدیل کنند.
در این میان، تقریبا تفاوت جدی میان مواضع جریانات هویتی عراق وجود نداشت، چراکه از کردهای عراقی گرفته، تا کاندیداهای اهل سنت در الانبار و فلوجه و حتی برخی از نمایندگان شیعیان در نجف، محور مخالفتهای خود با مالکی و دولت وی را طرفداری از سیاستهای ایران، طرفداری از بشار اسد، و همکاری با محور مقاومت عنوان کردند.
اما از سوی دیگر، نوریالمالکی نیز، نه تنها قدمی در برابر این فشارهای سیاسی-رسانهای عقبنشینی نکرد، بلکه این بار و در آستانه انتخابات بر رابطه با جمهوری اسلامی ایران به عنوان هسته ثقل مقاومت در منطقه تاکید کرد.
او در یکی از سخنرانیهای انتخاباتی خود در اظهار نظری قابلتوجه و تاریخی گفته بود “کاش ما نیز، مانند ایران، مرجعیت ولیفقیه داشتیم”.
به این ترتیب، انتخابات پارلمانی عراق، که در یکی از حساسترین شرایط امنیتی منطقه خاورمیانه تبدیل برگزار میشد، از انتخاباتی صرفا مرتبط با داخل خاک این کشور، به “رفراندوم مردم عراق در خصوص رابطه با ایران” تبدیل شد.
برگزاری انتخابات؛ و پاسخ مردم عراق به عربستان
سرانجام در تاریخ 10 اردیبهشت 93، مردم عراق آراء خود را به صندوقهای رای ریخته و نقطه عطف دیگری را در تاریخ تحولات سیاسی معاصر در خاور میانه رقم زدند.
اما نتایج انتخابات عراق، آنطور که مطابق میل رسانههای غربی و برخی کشورهای منطقه همچون عربستان و امارات بود پیش نرفت و تنها پس از گذشت ساعاتی از اعلام نتایج رسمی از سوی وزارت کشور، موج ابراز خشم این جریانات از طریق بیانیهها و یادداشتها آغاز شد.
بر اساس اعلام رسمی وزارت کشور عراق، ائتلاف مورد حمایت نوریالمالکی، با کسب 95 کرسی از مجموع 328 کرسی، پیروز انتخابات پارلمانی عراق شد.
این در حالی است که ائتلاف الحرار، وابسته به جریان صدر، و ائتلاف مواطن به رهبری عمار حکیم، تنها با کسب 32 و 29 کرسی، در رتبههای دوم و سوم قرار گرفتند.
نکته قابل توجه، این است که ائتلاف الوطنیه (ملی) با کسب تنها 21 کرسی، و پس از ائتلاف متحدون، در جایگاه چهارم آراء مردم عراق قرار گرفته است.
گفتنی است؛ این ائتلاف، مورد حمایت رسانهای و مالی گسترده عربستان سعودی بود.
مخالفان منطقهای ایران که اینبار، خود، صحنه انتخابات عراق را به رفراندوم عمومی در خصوص ادامه روابط عراق با ایران تبدیل کرده بودند، اینک با رای قاطع مردم این کشور مبنی بر حمایت از کاندیدایی روبرو شدند که خواستار توسعه همهجانبه همکاریهای منطقهای با ایران است.
امیر موسوی با اشاره به این موضوع گفته است ” نتایج انتخابات اخیر در عراق نشان داد که اکثریت مردم عراق طرفدار جمهوری اسلامی ایران هستند”.
امنیت ملی عربستان در خطر است
این کارشناس امور استراتژیک تاکید کرده است “فاجعهای برای عربستان در حال رخ دادن است و آن ماندن بشاراسد و نوری مالکی در رأس سوریه و عراق است و اگر در لبنان هم کاندیدای مورد حمایت حزبالله که میشل عون باشد، روی کار بیاید وضعیت منطقه کاملاً به ضرر عربستان خواهد بود”.
نگرانی آلسعود از روند جاری تحولات منطقه، آنگاه بیشتر نمایان شد که سعودالفیصل، وزیر خارجه عربستان، در آستانه اعلام نتایج انتخابات عراق، با ارسال نامهای به محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان، از وی برای سفر به ریاض و گفتگو با مقامات این کشور دعوت کرد.
علیاکبر ولایتی، مشاور عالی مقام معظم رهبری، چندی پیش، با اشاره به تحولات اخیر منطقه گفته بود“تمامی پیروزیهای مقاومت، نتیجه حکمت، تدبیر و شجاعت رهبر انقلاب است”.
مدیریت سایت